Doelen | Jaarrekening 2020

Verbeteren objectieve en subjectieve veiligheid
Toelichting:		In Eindhoven hebben we in 2020 samengewerkt aan een stad waar mensen veilig zijn en zich veilig voelen. Om de wijken leefbaar en de stad (internationaal) aantrekkelijk te houden hebben we gewerkt aan een stad met minder overlast en criminaliteit. De coronacrisis is daarbij in grote mate van invloed geweest op de te bereiken resultaten en binnen de veiligheidsdoelstellingen is als gevolg hiervan sprake geweest van herprioritering. In 2020 zijn daarbij onderstaande prestaties gerealiseerd.
	Informatiegestuurd werken
Toelichting:		Op basis van in- en externe data zijn in 2020 gebeurtenissen, signalen en trends op wijk-, buurt- en straatniveau in beeld gebracht en geanalyseerd. Deze informatie is als basis gebruikt voor de genomen maatregelen en activiteiten, waarmee de veiligheidsproblematiek is aangepakt. Om de voortgang op de vastgestelde veiligheidsprioriteiten te monitoren zijn de dashboards verder doorontwikkeld en zijn deze als basis gebruikt voor tussentijdse (bij)sturing en prioritering in 2020. Ten behoeve van het versterken van toezicht en handhaving, zijn inzetkaarten (themakaarten op basis waarvan wordt ingezet vanuit Handhaving) ontwikkeld die in 2020 zijn toegepast binnen de programma’s van High Impact Crimes (HIC) en Jeugdoverlast en jeugdcriminaliteit. Ter ondersteuning van de aanpak ondermijning is in 2020 gestart met een integrale gebiedsanalyse Oud-Woensel. Daarnaast is een begin gemaakt met een onderzoek naar de markt van verhuurders en de disfunctionele aspecten in Woensel-Zuid. Het proces voor doorontwikkeling van een monitoringssystematiek, in samenwerking met de raadswerkgroep ABV, is in 2020 gecontinueerd. In de verdere doorontwikkeling van het informatiegestuurd werken (o.a. Veiligheids Informatie Knooppunt) zijn in 2020 de noodzakelijke randvoorwaarden verder uitgewerkt. Zo is een begin gemaakt met de ontwikkeling van een AVG-proof werk- en informatieproces. Als gevolg van de coronacrisis en de complexiteit van de privacywetgeving zijn echter vertragingen in dit proces ontstaan.
	Gebiedsgerichte aanpak: veiligheid verankeren in de wijken
Toelichting:		In aansluiting op de gebiedsgerichte aanpak binnen het ruimtelijk en sociaal domein is in de wijken Oud-Woensel en Gestel uitvoering gegeven aan een integrale en wijkgerichte (veiligheids)aanpak. Op basis van uitgevoerde analyses richtte de repressieve en preventieve inzet voor Oud-Woensel zich op ondermijning met als doel de zichtbaarheid te vergroten, het verminderen en voorkomen van criminaliteit en het verhogen van de leefbaarheid. Om dit te realiseren zijn we in 2020 gestart met dynamische verkeerscontroles gecombineerd met bestuurlijke pandcontroles, is een straatmanager ingezet, is een communicatiecampagne gestart om de zichtbaarheid te vergroten en is een aanpak ontwikkeld voor het voorkomen van jonge aanwas in de georganiseerde criminaliteit. De coronacrisis is van invloed geweest op de geplande acties en het gestarte onderzoek naar de markt van verhuurders en de disfunctionele aspecten in Woensel-Zuid. Geplande acties zijn in aantal en intensiteit afgenomen en het onderzoek heeft alleen digitaal plaatsgevonden aan de hand van digitale databronnen. In Gestel richtte de aanpak in 2020 zich voornamelijk op de thema’s Zorg en Veiligheid, Jeugd en Jeugdoverlast en Woonoverlast. Als gevolg van de coronacrisis is het vergroten van de zichtbaarheid in 2020 beperkt gebleven. Er was sprake van een toename van het aantal meldingen Woonoverlast en specifiek ook meer meldingen ten aanzien van illegale situaties. Controles van illegale situaties in panden zijn alleen bij ernstige situaties opgepakt. Vanuit Zorg en Veiligheid is gestart met een pilot om outreachend te gaan werken op signalen vanuit de wijk ten aanzien van personen met verward gedrag. Op Jeugd en Jeugdoverlast is inzet geweest naar aanleiding van signalen uit de buurt en was een toename zichtbaar ten aanzien van ondermijning, wat onder andere heeft geresulteerd in tijdelijk cameratoezicht op één specifieke locatie. In zijn algemeenheid geldt voor beide wijken dat vanaf medio maart 2020 de controles en andere fysieke inzet in intensiteit zijn verminderd en aangepast als gevolg van de coronacrisis.
	Vergroten uitvoeringskracht
Toelichting:		Met de invulling van vacatures van onder meer specialisten en juristen, naar aanleiding van de formatie uitbreiding bij veiligheid voor realisatie van de in het meerjarig beleidskader vastgestelde uitgangspunten en doelstellingen (prioriteiten), is de basis zo veel als mogelijk structureel op orde gebracht. De structurele middelen voor de uitbreiding van toezichthouders en handhavers, zijn in 2020 als gevolg van de coronacrisis anders ingezet. In plaats van invulling ten behoeve van de geprogrammeerde veiligheidsvraagstukken, zijn de middelen ingezet voor de inhuur van extra toezichthouders en stewards ten behoeve van het toezicht en de handhaving op de coronamaatregelen (regionale noodverordening). De incidentele middelen (2020 tot en met 2022) voor cameratoezicht en de verdere doorontwikkeling van informatiegestuurd werken zijn in 2020 niet volledig uitgenut en restantmiddelen zijn via reserveringsvoorstellen beschikbaar gesteld in 2021. De coronacrisis en de complexiteit van de privacywetgeving hebben bij deze onderdelen in 2020 voor vertraging gezorgd. De coronacrisis heeft in 2020 in zijn algemeenheid effect gehad op de geplande uitvoeringsactiviteiten binnen de veiligheidsaanpak. In 2020 is als gevolg hiervan in een aantal gevallen sprake geweest van noodzakelijke bijstelling en herprioritering van uitvoeringskracht. Dit is van invloed geweest op de realisatie van de veiligheidsdoelstellingen in 2020. Ook in 2021 zal de coronacrisis van invloed zijn op de veiligheidsaanpak .

In 2020 hebben we ons vooral gericht op:

•	High Impact Crimes (woninginbraken, overvallen, straatroven): De coronacrisis is van invloed geweest op de te behalen doelstellingen van het programma. Fysieke bijeenkomsten konden niet plaatsvinden en de BuurTent werd beperkt ingezet. Door de organisatie van webinars voor verschillende doelgroepen (inwoners, ondernemers en buurtpreventen) is op een andere manier invulling gegeven aan preventieve activiteiten. Door de inzet van traditionele, sociale en out of home media is aandacht besteed aan onder andere inbraakpreventie, cybercriminaliteit en babbeltrucs. De doorontwikkeling op de persoonsgerichte aanpak (PGA) is on hold gezet, in afwachting van de herijking van de escalatieketen (zie bij Zorg en veiligheid). Nazorg voor slachtoffers van een overval heeft plaatsgevonden en de doorontwikkeling op de aanpak van heling is vertraagd omdat er minder Toezicht & Handhaving capaciteit beschikbaar was als gevolg van herprioritering ten behoeve van de coronamaatregelen. Met extra incidentele intensiveringsmiddelen van het ministerie van Justitie en Veiligheid zijn gedurende een aantal weken in de zomer en winter extra toezichthouders ingezet. Zij zijn in verschillende wijken en buurten in Eindhoven ingezet op High Impact Crimes, jeugdoverlast en leefbaarheid.
•	Jeugdoverlast en jeugdcriminaliteit: De samenwerking met de middelbare scholen in Eindhoven is door het project ‘school en veiligheid’ gestart rondom het thema sociale media. Vanuit dit project wordt de weerbaarheid en de awareness (en de algemene online veiligheid) rondom het thema sociale media verhoogd bij scholieren, docenten en ouders. Daarnaast is er uit dit project een inloop spreekuur gekomen, waar politie, jongerenwerk, handhaving, WIJ-Eindhoven en de scholen acute signalen uitwisselen en delen. De inzet op awareness en weerbaarheid bij jongeren is met de inzet van online jongerenwerkers gewaarborgd. Vanuit de BeGrip aanpak (de integrale aanpak van geëscaleerde jeugdgroepen volgens het 7-stappenmodel waarbij je een groep in kaart brengt en een aanpak formuleert op groepsniveau, individueel niveau en het niveau van de omgeving) is ingezet op vroegsignalering en preventie. Door goed te monitoren in de stad en het delen van signalen kon men vroegtijdig ingrijpen. Als voorbeeld kunnen we hier de inzet in het stadsdeel Tongelre noemen. Daar hebben ketenpartners zoals de politie, het jongerenwerk, moskeebestuur, HALT en WIJ-Eindhoven aan de voorkant geïnvesteerd, signalen gedeeld en integraal opgetrokken waardoor problemen van (vuurwerk)overlast en corona-verveling konden worden voorkomen. Denk hierbij aan de inzet van de zogenaamde Hoodprotectors (jongeren in de wijk ingezet om als positief rolmodel naar andere jongeren toe te fungeren).
•	Zorg en Veiligheid: De Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz) is per 1-1-2020 succesvol geïmplementeerd. Eind 2020 werd een evaluatie opgeleverd, op basis van deze evaluatie is besloten om samenwerkingen en werkprocessen te bestendigen. In 2020 hebben we de ontwerpfase van de optimalisatie van de ketensamenwerking op het snijvlak van zorg en veiligheid afgerond (herijking gemeentelijke escalatieketen). Hiermee wordt escalatie van casuïstiek op dit snijvlak zo veel als mogelijk voorkomen én wordt duidelijk welke partij wanneer aan zet is wanneer het onverhoopt toch tot escalatie komt, zo dat zo effectief mogelijk kan worden gede-escaleerd. Samen met Dienst Justitiële Inrichtingen en de drie reclasseringsorganisaties werken we toe naar een optimalisatie van nazorg voor ex-gedetineerden conform het landelijk ‘Bestuurlijk akkoord nazorg ex-gedetineerden’. In 2020 hebben we ervoor gezorgd dat de noodzakelijke samenwerkingsverbanden hiertoe gevormd zijn.
•	Ondermijning/georganiseerde criminaliteit: De aanpak in 2020 heeft zich gefocust op de integrale aanpak in de wijk Oud-Woensel (zie de toelichtingen bij de prestaties Informatiegestuurd werken en Gebiedsgerichte aanpak: veiligheid verankeren in de wijken). Het samenbrengen van in- en externe data ten behoeve van het informatiegestuurd werken is een belangrijke succesfactor voor de aanpak van ondermijning. In 2020 is de rapportage van de DPIA (Data Protection Impact Assessment) Proeftuin ondermijning in de wijk opgeleverd.
•	Radicalisering en polarisatie: Ondanks de coronacrisis hebben de geplande activiteiten ten aanzien van bevorderen bewustwording, vakmanschap en vroeg signalering in 2020 doorgang kunnen vinden. Trainingen en webinars in dit kader zijn online aangeboden. Alle nieuwe signalen die via het Meld- en Adviespunt zijn binnengekomen zijn uitgelopen en indien noodzakelijk zijn ze opgeschaald naar de weegtafel van het Zorg- en Veiligheidshuis Brabant Zuidoost. Als gevolg van de coronacrisis zijn vooraf geplande projecten binnen de actielijn versterking van de weerbaarheid deels on hold gezet of aangepast naar een digitale vorm. Het oprichten van nieuwe (informele) netwerken is door de corona crisis niet volledig uitgevoerd. Het regionaal expertteam is echter wel opgericht. Ook is geïnvesteerd op bestaande netwerken. We zien dat het aantal manifestaties in 2020 gelijk is gebleven ten opzichte van 2019. Het aantal manifestaties met een anti-overheid/anti-corona boodschap zijn in 2020 met ruim 50% toegenomen. De spanningen rondom het Sinterklaasfeest zijn gedurende het gehele jaar een rode draad geweest door het programma. Dit heeft echter niet tot herprioritering binnen het programma geleid.
•	Woonoverlast: De Woonoverlast app is in 2020 doorontwikkeld. De app is gebruiksvriendelijker geworden en is naast een meldkanaal nu ook meer een informatiekanaal geworden. Het aantal meldingen is in 2020 flink gestegen. Als gevolg van de coronacrisis heeft de aanpak zich met name gericht op de extreme woonoverlast (bijvoorbeeld door gedrag, vervuiling en (fysiek) gevaarlijke situaties) in samenwerking met de partners. De bemiddelingstrajecten vanuit Buurtbemiddeling zijn gedurende het jaar ook toegepast binnen de kaders van de landelijke maatregelen. Ook hier is het aantal aanmeldingen in 2020 flink gestegen. Vanwege de complexiteit van de privacywetgeving is het convenant Woonoverlast nog niet ondertekend als het gaat om gegevensdeling tussen politie en de woningcorporaties. In het kader van de Woondeal wordt ingezet op het verkrijgen van inzicht in en het aanpakken van malafide verhuur. In 2020 is het Huurteam Eindhoven opgericht en is deze gestart met het ondersteunen van studenten in hun rechten en de gang naar de Huurcommissie. Ook is een exploratief onderzoek opgestart ter verkrijging van inzicht in de huur- en verhuurmarkt in Woensel-Zuid.
•	Weerbaarheid: De reguliere taken zijn in 2020 uitgevoerd en de beoogde activiteiten binnen het programma zijn grotendeels gerealiseerd. De geactualiseerde bestuurlijke en ambtelijke gedragscodes zijn vastgesteld, de nulmeting weerbaarheid tegen ondermijning (misbruik) van het lokaal bestuur is gestart en er is gestart met een project “weerbaarheidsscan en -check lokaal bestuur”, waarmee een integraal instrument wordt ontwikkeld op het gebied van integriteit, veiligheid en netwerken voor het college en de gemeentesecretaris. In het verlengde daarvan wordt een instrument ontwikkeld dat wordt aangeboden aan de besturen van politieke partijen, in aanloop naar de gemeenteraadsverkiezingen. Daarnaast is er een nulmeting uitgevoerd naar agressie en geweld op de werkvloeren is er vanuit de Veilige Publieke Taak (VPT) specifieke aandacht geweest voor agressie tegen handhavers bij het toezicht op de coronamaatregelen. Als gevolg van de coronacrisis is de Week van de weerbaarheid uitgesteld.
•	Woonwagenlocatie Heezerweg: In 2020 zijn we begonnen met de voorbereidingen voor een nieuw integraal plan voor ruimtelijke ordening, sociaal-maatschappelijk en veiligheid waarin problematiek op het gebied van arbeid, werk, inkomen en zorg voor ouderen en jeugd op deze locatie wordt opgepakt.
•	Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG): Vanaf 2020 is structureel dekking geformaliseerd voor de loonkosten van bureau Functionaris Gegevensbescherming (FG) en voor ICT kosten. Daarnaast is, door invulling van de functie centrale privacy officer, consistent handelen bij privacyvraagstukken binnen de gemeente geborgd. Ook binnen andere sectoren zijn maatregelen genomen om, binnen de eigen werkprocessen, te voldoen aan de AVG en het gemeentelijke privacy beleid.