0 Bestuur en ondersteuning

Korte toelichting

Bestuurlijk samenwerkingsverband tussen Eindhoven en de twintig andere Zuidoost Brabantse gemeenten dat bijdraagt aan een excellent vestigingsklimaat voor bedrijven en inwoners in de Brainportregio. De focus van het vigerende samenwerkingsakkoord 2019-2022 ligt op het terrein van Economie, Mobiliteit, Energietransitie en Transitie Landelijk Gebied. Binnen deze focus zijn o.a. de uitvoering van het Stimuleringsfonds en de functie van betaalautoriteit en aandeelhouder Brainport Development NV door de 21 samenwerkende gemeenten belegd.Tot slot maakt ook het Regionaal Historisch Centrum (RHCe) onderdeel uit van de GR-MRE.

Vestigingsplaats

Eindhoven

Doelstelling en openbaar belang

Bestuurlijk samenwerkingsverband tussen Eindhoven en de twintig andere Zuidoost Brabantse gemeenten dat bijdraagt aan een excellent vestigingsklimaat voor bedrijven en inwoners in de Brainportregio. De focus van het vigerende samenwerkingsakkoord 2019-2022 ligt op het terrein van Economie, Mobiliteit, Energietransitie en Transitie Landelijk Gebied. Binnen deze focus zijn o.a. de uitvoering van het Stimuleringsfonds en de functie van betaalautoriteit en aandeelhouder Brainport Development NV door de 21 samenwerkende gemeenten belegd.
Tot slot maakt ook het Regionaal Historisch Centrum (RHCe) onderdeel uit van de GR-MRE.

Inzicht bestuurlijk belang

Financiële jaarlijkse bijdrage geschiedt op basis van (relatief) inwoneraantal.
·   Gemeente Eindhoven ca. 30%
·   Overige gemeenten ca. 70%
Specifiek voor het onderdeel RHCe geldt dat ook het voor een gemeente in gebruik zijnde aantal strekkende meters archief onderdeel uitmaakt van de verdeling van de bijdrage over de deelnemende gemeenten.
In het Algemeen Bestuur heeft iedere gemeente een gelijk stemgewicht.  
Bij besluiten moet meer dan de helft van het totale aantal stemgerechtigde leden van het algemeen bestuur aanwezig zijn, besluitvorming geschiedt bij meerderheid van stemmen. Voor het tot stand komen van een beslissing over vaststelling van de begroting, begrotingswijzigingen, jaarrekening en regionale agenda is een gekwalificeerde meerderheid vereist van drie/vierde van hen die een stem uitbrengen.

Wisselingen bestuur / RvC / RvT

Burgemeester Jorritsma van Eindhoven heeft medio oktober 2020 in verband met de bestrijding van de coronacrisis tijdelijk het voorzitterschap van de Metropoolregio Eindhoven overdragen aan vice-voorzitter Blanksma, burgemeester van Helmond.
Formeel blijft Jorritsma voorzitter van het MRE, maar hij heeft gedurende de laatste maanden van 2020 geen vergaderingen bijgewoond. Voor deze stap is gekozen om zowel de bestrijding van de pandemie, als de zorg voor de Metropoolregio recht te doen.
Vooralsnog is deze tijdelijke taakverdeling verlengd tot en met Q1-2021.

Wet Normering Topinkomens

Er wordt voldaan aan de voorwaarden met betrekking tot normering van topinkomens.
Mocht het onderwerp bezoldiging op de agenda staan, dan neemt de gemeente Eindhoven dit mee in haar advies richting het lid algemeen bestuur.

Maatsch. verantwoord ondernemen

De organisaties van de Metropool Regio Eindhoven (MRE) en RHCe kennen een beperkte omvang, waarbij het merendeel van de begroting bestaat uit de kosten van personeel, bedrijfsvoering en gebouwen. Maatschappelijk verantwoord ondernemen wordt hierbij continue nagestreefd.

Geleverde prestaties

Metropoolregio Eindhoven (MRE): specifiek vermeldenswaarde resultaten binnen het thema economie zijn het op 1 juli instemmen met de regionale inwonerbijdrage aan Brainport Development als onderdeel van de meerjarenfinanciering 2021-2024 van Brainport Development en het op 30 september instellen van een regionaal herstelfonds Breed Economisch Vestigingsklimaat a.g.v. de coronacrisis. Op 16 december is een besluit genomen over de 1e tranche.
Tijdens de Ontwikkeldag op 17 december is ingestemd met de interim Regionale Mobiliteitsagenda 2021 en het daaruit voortvloeiende regionale Mobiliteitsprogramma 2021.
Na vaststelling door alle 21 gemeenteraden, het college van GS en de DB’s van beide waterschappen is de concept RES op 30 september ingediend bij het rijk. Alle partijen werken nu samen aan de doorontwikkeling tot de RES 1.0.
In de zomerperiode is door alle 21 gemeenteraden het Streefbeeld voor het Landelijk Gebied vastgesteld. Medio december is de erfpachtconstructie met Attero / Landgoed Gulbergen afgekocht. Hierdoor heeft de Metropoolregio Eindhoven weer volledig eigendom verkregen, waardoor een betere uitgangspositie is ontstaan om te komen tot een ontwikkeling van het gebied en een overdracht van eigendom, exploitatie en beheer aan een marktpartij.

Regionaal Historisch Centrum Eindhoven (RHCe): RHCe: Uitvoering gegeven aan het programma “Werk en Uitvoering 2019-2020”. Op 16 december is als toekomstscenario gekozen om binnen de vastgestelde MRE-begroting en meerjarencijfers:
•   De taken van het RHCe zoals die uit wet- en regelgeving en uit de tekst van de gemeenschappelijke regeling voortvloeien onverkort voort te zetten;
•   De huidige uitvoeringsactiviteiten, dienstverlening en werkwijzen van het RHCe te continueren;
•   De advisering aan gemeenten te intensiveren (met name informatica en archivistiek).

Belangrijkste ontw. en wijz. risico's

Gulbergen: de voormalige stortplaats is officieel nog niet gesloten en de nazorg niet overgedragen aan de Provincie Noord Brabant. De voornaamste reden hiervoor is dat er tussen de stortplaatsen en de provincie Noord Brabant nog geen overeenstemming is over de voorwaarden van sluiting en overdracht.. Onlangs is besloten om de erfpacht overeenkomst aangaande de gronden en opstallen Landgoed Gulbergen tussen MRE en Attero te beëindigen. MRE kan daardoor zelfstandig beschikken over de toekomstige bestemming (in goed overleg met de beide grondgebied gemeenten), met ongedeelde aandacht voor het maatschappelijk belang van Gulbergen voor de regio. Het MRE verwacht een sterke reductie op de jaarlijkse ontwikkelkosten die betaald werden aan Attero: ca € 350.000. Daarnaast een te verwachten feitelijke bezuiniging op het jaarlijks onderhoud.  Ook de inkomsten van het gebruik van het gebied (bv. de golf: ca, € 400.000; pacht en huurovereenkomsten ca. €40.000) vallen nu rechtstreeks toe aan MRE . Verwachting is dat de exploitatiekosten van ca € 700.000 kunnen worden gehalveerd. Het belangrijkste risico is of er voldoende belangstelling uit de markt om het landgoed aan te kopen met een ontwikkel- en exploitatieafspraak die voldoet aan de planologische verwachtingen van MRE (in casu de 21 MRE-gemeenten), met daarbij in het bijzonder de beide grondgebiedgemeenten. Hierbij is het risico aanwezig dat een te hoge ambitie voor toekomstig gebruik en beheer, en te veel (planologische) beperkingen in de mogelijkheden voor een marktpartij (of consortium) er toe kunnen leiden dat landgoed Gulbergen niet tot ontwikkeling komt resp. verkocht wordt.

Naheffingen afval: Het geschil tussen Attero en de Brabantse gewesten over de garantieplicht van aanlevering van brandbaar restafval over het jaar 2015 tot en met  januari 2017 is tot een eindvonnis gekomen. Het eindvonnis geeft aan dat de Brabantse gewesten zijn verplicht tot het betalen van een naheffing van € 15 miljoen voor minder levering, waarvan € 5,1 miljoen voor de 21 gemeenten in MRE-verband. Er is door de Brabantse gewesten een procedure gestart bij het Gerechtshof om het vonnis te vernietigen. De uitspraak van deze procedure wordt 29 juni 2021 verwacht. De Gemeente Eindhoven heeft binnen het aandeel restafval van de 21 MRE-gemeenten nagenoeg ongewijzigde hoeveelheden afval aangeleverd aan Attero. Daarom stelt Eindhoven zich op het standpunt dat bij een succesvolle claim van Attero aan het MRE de bijdrage van de gemeente Eindhoven nihil is. Dat is tot nu toe ook steeds zo uitgedragen. Het gecalculeerde risico is gezien het voorgaande 0. De mogelijke claim zal volgens de gemeente Eindhoven dan ook betaald moeten worden door de overige regiogemeenten die in betreffende jaren minder afval zijn gaan aanleveren. Indien Eindhoven toch zou moeten meedoen in een regionale verdeling van de claim is het risico maximaal € 1,5 miljoen. Binnen Eindhoven wordt voor deze regionale vordering geen claim op de voorziening afvalstoffen gelegd.

Toelichting finan-
ciële informatie

Betreft concept cijfers 2020 en ligt te beoordeling bij de accountant. Tevens dienen de conceptcijfers nog te worden vastegesteld door het Algemeen Bestuur.

Korte toelichting

BNG Bank is de bank van en voor overheden en instellingen voor het maatschappelijk belang.

Vestigingsplaats

Den Haag

Doelstelling en openbaar belang

BNG Bank is de bank van en voor overheden en instellingen voor het maatschappelijk belang. De bank draagt duurzaam bij aan het laag houden van de kosten van maatschappelijke voorzieningen voor de burger.

Inzicht bestuurlijk belang

0,3% aandelenbelang en daaraan gekoppeld stemrecht in Algemene vergadering van Aandeelhouders (AvA; geen actieve vertegenwoordiging vanwege beperkt aandeelbelang).
Er heeft geen wijziging in aandeelverhouding plaatsgevonden in 2020.

Wisselingen bestuur / RvC / RvT

AvA 16 april 2020:
Wisseling Raad van Commissarissen: herbenoeming van de heer J. Conijn en de heer J. van Rutte voor de periode tot einde AVA 2024. Aankondiging van aftreden van mevrouw J. Kriens per 31 december 2020.

Wet Normering Topinkomens

Voor de BNG bank NV is de wet Normering Topinkomens niet van toepassing.
In dossiers ter voorbereiding van de AvA's wordt aandacht geschonken aan het beloningsbeleid. De BNG bank NV behandelt het onderwerp van beloning tijdens de AvA's of tijdens een bijzondere AvA in geval er een besluit wordt gevraagd.

Maatsch. verantwoord ondernemen

In 2020 heeft BNG Bank haar strategie aangescherpt en kiest ervoor om zich exclusief te richten op de publieke sector, gedreven door maatschappelijke impact. De focus ligt op 4 sustainable goals, waarmee de bank, samen met publieke klanten het verschil wil maken: Goede gezondheid en welzijn, kwaliteitsonderwijs, betaalbare duurzame energie en duurzame steden en gemeenschappen.

Geleverde prestaties

De bank ondersteunt overheidsbeleid door op basis van haar kredietwaardigheid financiering tegen gunstige voorwaarden te verstrekken ten behoeve van gemeenten, woningcorporaties, zorg- en onderwijsinstellingen, projectfinanciering en andere instellingen met een maatschappelijk belang.

Belangrijkste ontw. en wijz. risico's

De naar risico’s afgewogen solvabiliteitsratio’s van de BNG bank blijven op een hoog niveau. Het leverage ratio van de bank is ten opzichte van ultimo 2019 afgenomen met 0,1% tot 3,5%. De BNG bank stelt voor 2020 hetzelfde dividendpercentage aan als 2019, zijnde 50% van de beschikbare winst na belasting. Voor de gemeente Eindhoven betekent dit een dividend van € 310.596, gebaseerd op de conceptcijfers. Uitkering van het dividend vindt niet eerder plaats dan 30 september 2021 en is onderworpen aan mogelijke toekomstige aanbevelingen van de ECB. Kredietbeoordelaar Fitch Ratings geeft de BNG bank AAA rating. De ratings van Moody's, Standard& poor’s en Fitch Ratings zijn nu allemaal triple A. Hiermee behoort BNG bank tot de veiligste banken ter wereld.
Op basis van een uitdrukkelijke aanbeveling van de Economic Systemic Risk Board (ESRB), heeft de Europese Centrale Bank (ECB) de banken laten weten haar aanbeveling omtrent het uitstellen of schrappen van dividenduitkeringen over 2019 te verlengen tot eind 2020. De Raad van Commissarissen (RvC) en de Raad van Bestuur (RvB) hebben daarop besloten de uitbetaling van het dividend van BNG Bank over 2019 opnieuw uit te stellen, tot in elk geval na 31 december 2020. De BNG Bank en NWB Bank, gesteund door een meerderheid van de aandeelhouders, hebben in een gezamenlijke brief aan de ECB, als reactie op de hernieuwde aanbeveling van de ESRB, gepleit voor ruimte om als sectorbanken toch dividend te mogen uitkeren. De ECB heeft aangegeven de situatie te begrijpen, maar toch vast te houden aan de aanbeveling tot uitstel, danwel schrappen van dividenduitkeringen over 2019. Het dividend is in 2020 niet uitgekeerd. Een gedeelte van het dividend over 2019 wordt in maart 2021 uitgekeerd.

Toelichting finan-
ciële informatie

De nettowinst over 2020 bedraagt € 221 miljoen, een stijging van € 58 miljoen ten opzichte van 2019. De winststijging is vooral veroorzaakt door de hoge incidentele debiteurenvoorziening in 2019. In 2020 is de toevoeging aan de debiteurenvoorziening € 15 miljoen. Het renteresultaat van BNG bank bedraagt € 477 miljoen (2019 435 miljoen). Het resultaat financiële transacties komt per saldo op € 17 miljoen negatief. De daling van € 53 miljoen ten opzichte van 2019 is vooral veroorzaakt door de COVID-19 pandemie.

Korte toelichting

Zorgt voor distribueren en transporteren van energie, en voor in stand houden, beheren, exploiteren en uitbreiden van de benodigde netwerken. Het netwerk is bij wet in overheidshanden.

Vestigingsplaats

Groningen

Doelstelling en openbaar belang

Zorgt voor distribueren en transporteren van energie, en voor in stand houden, beheren, exploiteren en uitbreiden van distributie en transportnetwerken. Het is wettelijk geregeld dat het netwerk in overheidshanden moet blijven en dat energielevering bij private partijen weggelegd kan worden.

Inzicht bestuurlijk belang

0,015% aandelenbelang en daaraan gekoppeld stemrecht in AvA, andere aandeelhouders zijn zes provincies (ligging van het netwerk) die de meerderheid (74 % van de aandelen) bezitten. De 116 gemeenten bezitten 26 % van de aandelen. Alleen sprake van eigenaarschap (eigenaarsrol) – belegd bij wethouder Financiën. Puur “volgend”, wel AVA stukken vooraf in het college, echter gezien de zeggenschap geen vertegenwoordiging in de AVA.

Wisselingen bestuur / RvC / RvT

In de AVA van 25 juni 2020 is commissaris de heer M. Calon teruggetreden en de heer P. Rüpp benoemd als commissaris. Herbenoeming van mevrouw C. Velthuis en de heer van Dijk.

Wet Normering Topinkomens

In 2019 is de afbouw van de beloning van de raad van bestuur conform overgangsrecht ingezet. De beloning van de raad van bestuur en van commissarissen voldoet in 2020 aan de bezoldigingsbepalingen van de WNT.

Maatsch. verantwoord ondernemen

Enexis is partnener voor de provincies, gemeenten en waterschappen bij de totstandkoming van de Regionale Energie Strategieën (een lokaal ontwerp van het energiesysteem van de toekomst).

Geleverde prestaties

Enexis hield ook in 2020  vast aan de vier prioriteiten: veilig werken, klantgedreven werk, verbeterprojecten voor de klant en het versnellen van de energietransitie. De impact van corona op de organisatie bleef tot nu toe beperkt dankzij flexibiliteit van medewerkers, aannemers en leveranciers. In de periode maart - mei werd een aantal werkzaamheden tijdelijk stilgelegd, zoals werk bij klanten thuis. In mei 2020 werden al alle werkzaamheden successievelijk weer opgestart met in acht neming van de benodigde voorzorgsmaatregelen (veilig werken blijft de belangrijkste prioriteit).

Belangrijkste ontw. en wijz. risico's

De ontwikkeling van de energietransitie zette ondanks de coronacrisis onverminderd door. Door de energietransitie en de daarmee toenemende vraag naar transportcapaciteit op het elektriciteitsnet loopt het werkpakket van Enexis steeds verder op. De extra vraag leidt tot toenemende schaarste van technisch personeel en materialen. Vanwege krapte van technisch personeel op de arbeidsmarkt is gestart met een programma om (externe) medewerkers op te leiden tot vakbekwame uitvoerders. Om de extra investeringen in de energienetten te kunnen bekostigen is een robuuste financiële positie belangrijk. Enexis heeft een solide financieel fundament met een A+ credit rating. Om de benodigde investeringen in de energietransitie te kunnen blijven financieren is in juni een eerste groene obligatielening uitgegeven van € 500 miljoen met een looptijd tot juni 2032. Daarnaast hebben de aandeelhouders € 500 miljoen vermogen verstrekt in de vorm van een converteerbare hybride aandeelhouderslening.

Toelichting finan-
ciële informatie

De nettowinst over 2020 bedroeg € 108 miljoen (2019: € 210 miljoen). Deze afname wordt met name veroorzaakt door een stijging van de inkoopkosten TenneT en een toename van latente belastingverplichtingen. De coronacrisis heeft in 2020 geen materiële impact gehad op het financieel resultaat van Enexis.

Korte toelichting

De ICT coöperatie Beware richt zich met name op het (door)ontwikkelen, innoveren en standaardiseren van ICT-toepassingen voor digitale dienstverlening en bedrijfsvoering bij gemeenten.

Vestigingsplaats

Eindhoven

Doelstelling en openbaar belang

De werkwijze van de Coöperatie verbindt beide pijlers: het leidt tot standaardisering van de infologische en technische kern en het biedt een innovatief alternatief voor de huidige situatie, waarin de markt wordt gedomineerd door een beperkt aantal spelers, waarbij gemeenten voor de ontwikkeling van hun dienstverlening gebonden zijn aan de “huisleverancier”. Hiermee draagt de verbonden partij bij aan de effectiviteit en efficiency van de organisatie.

Inzicht bestuurlijk belang

Wisselingen bestuur / RvC / RvT

De heer Brussen, sectorhoofd. Wethouder Oosterveer, gemandateerde bestuurder ALV

Wet Normering Topinkomens

NVT, geen RvC

Maatsch. verantwoord ondernemen

Bij de verdere ontwikkeling en van Beware nemen we de gemeentelijke uitgangspunten van MVO mee

Geleverde prestaties

Op 23 november 2020 heeft de algemene ledenvergadering van Beware unaniem besloten om de ICT-coöperatie te ontbinden en met haar activiteiten te stoppen. In de maanden voorafgaand aan de ALV heeft het bestuur van Beware samen met haar leden kritisch gekeken naar de toekomst van de coöperatie. Na diverse gesprekken zijn de leden van Beware unaniem tot de conclusie gekomen dat de coöperatievorm niet langer past bij de behoefte van de deelnemende gemeenten. De aanleiding voor dit besluit is de verdergaande ontwikkeling van Common Ground en het verschil in ontwikkelagenda’s van de leden. Beware is destijds gestart om samen software te ontwikkelen en op die manier minder afhankelijk te worden van een (te) beperkt aantal softwareleveranciers. Het landelijke initiatief Common Ground heeft deze componenten ‘geadopteerd’ en vult hiermee op een soortgelijke manier de behoefte in. Daarnaast bleek dat door diverse oorzaken verschil was ontstaan in de ontwikkelagenda’s en daarmee beschikbare capaciteit van de individuele leden. Er is destijds bewust gekozen voor een ‘bijenkorf-principe’ waarbij gezamenlijke behoeften én capaciteit van leden werden ingebracht. In de praktijk bleek dat het steeds lastiger werd om een gezamenlijke behoefte te formuleren en capaciteit vrij te maken.

Belangrijkste ontw. en wijz. risico's

Het resterende saldo van Beware wordt na de ontbinding naar rato onder de leden verdeeld. De laatste maanden stonden dan ook uitsluitend in het teken van de ontbinding van Beware: stappen rondom de ontbinding Beware inzake de vereisten zoals gesteld door Kamer van Koophandel, opzeggen contracten met leveranciers, opleveren archief, borging van Beware software etc.

Toelichting finan-
ciële informatie

Betreft definitieve jaarcijfers 2020.